NajczÄstszÄ
metodÄ
stosowanÄ
przez zĹodziei jest bowiem wywaĹźenie caĹego skrzydĹa okiennego. Zdaniem policyjnych ekspertów, wĹamywacze rzadko wybijajÄ
szyby, bo to powoduje haĹas mogÄ
cy zwróciÄ czyjÄ
Ĺ uwagÄ. NajwiÄkszym sprzymierzeĹcem zĹodzieja jest tymczasem spokój. SprzymierzeĹcem tych, którzy nie chcÄ
byÄ okradani jest za to czas. Nie ma okna, którego nie da siÄ wywaĹźyÄ, lecz moĹźna sprawiÄ, Ĺźe jego sforsowanie potrwa kilka minut. ZĹodziej, któremu przez kilka minut nie udaje siÄ wejĹÄ do Ĺrodka, zazwyczaj rezygnuje.
NajwaĹźniejszym elementem zabezpieczajÄ
cym okno przed wywaĹźeniem sÄ
okucia antywĹamaniowe. Szyby stanowiÄ
jedynie dodatek. Okucia to umieszczone na skrzydle okiennym rolki lub grzybkowe trzpienie, ryglujÄ
ce siÄ po zamkniÄciu w zaczepach zamocowanych na oĹcieĹźnicy. Okucie skutecznie uniemoĹźliwia podwaĹźenie okna, np. Ĺomem, w miejscu, gdzie zostaĹo zamontowane. W fachowej terminologii podaje siÄ, Ĺźe na oknie powstaje tzw. bezpieczny punkt. Im wiÄcej takich punktów na obwodzie okna, tym trudniej wywaĹźyÄ skrzydĹo. Dlatego w oknie realnie utrudniajÄ
cym wĹamanie okucia rozmieszczone sÄ
na caĹym obwodzie. Wersja minimum to zabezpieczenia w kaĹźdym naroĹźniku i pod klamkÄ
. Dobre okucia zabezpieczajÄ
przed wywaĹźeniem równieĹź okno zostawione w pozycji uchylonej.
W zaleĹźnoĹci od poziomu ochrony, okienne elementy antywĹamaniowe sklasyfikowano indeksem WK, wskazujÄ cym na "odpornoĹÄ" przed intruzami caĹoĹciskrzydĹa okiennego. WK wyznacza czas potrzebny na sforsowanie konstrukcji okna. Na rynku najpopularniejsze sÄ trzy klasy rozwiÄ zaĹ: WK1 - okno nie do sforsowania wyĹÄ cznie przy uĹźyciu siĹy miÄĹni (bez stosowania narzÄdzi); WK2 - okno, którego nie moĹźna pokonaÄ przez 3 minuty przy uĹźyciu prostych narzÄdzi (wkrÄtak, kombinerki, szczypce itp.); WK3 - okno, które nie poddaje siÄ nawet metalowemu Ĺomowi przez co najmniej 5 minut. IstniejÄ równieĹź wyĹźsze klasy, jednak nie sÄ tak popularne - sÄ to rozwiÄ zania przeznaczone dla specjalistów i sĹuĹźb specjalnych. Warto równieĹź wiedzieÄ, Ĺźe okucia antywĹamaniowe kaĹźdego typu powinny byÄ przykrÄcane do wzmocnieĹ w profilu okiennym, a nie do materiaĹu tworzÄ cego profil - jedynie prawidĹowy montaĹź zapewnia ich skutecznoĹÄ.
Zabezpieczenia klasy WK1
W klasie WK1 stosowane sÄ
proste okucia grzybkowe, dajÄ
ce podstawowÄ
ochronÄ. MuszÄ
byÄ zamontowane przynajmniej w dolnym i górnym naroĹźniku okna od strony klamki, w Ĺrodkowej czÄĹci dolnego profilu skrzydĹa oraz w dolnym zawiasie. PoniewaĹź okna najczÄĹciej wywaĹźane sÄ
od strony, gdzie zamontowana jest klamka (w tym miejscu stawiajÄ
najmniejszy opór), w oknach klasy WK1 stosuje siÄ klamki zamykane na klucz. Mechanizm dziaĹa w ten sposób, Ĺźe bez klucza zamkniÄtej klamki nie moĹźna przekrÄciÄ. Klamka powinna mieÄ takĹźe wmontowanÄ
wkĹadkÄ z hartowanej stali, uniemoĹźliwiajÄ
cÄ
rozwiercenie jej od zewnÄ
trz. Dodatkowym zabezpieczeniem okna WK1 moĹźe byÄ blokada unieruchamiajÄ
ca uchylone skrzydĹo i szyby antywĹamaniowe. Dwa ostatnie elementy majÄ
duĹźe znaczenie szczególnie w przypadku okien poĹaciowych, których wywaĹźenie jest Ĺatwiejsze, niĹź okien pionowych - stojÄ
c na dachu wystarczy mocno kopnÄ
Ä w ramÄ okiennÄ
.
Zabezpieczenia klasy WK2
Okno speĹniajÄ
ce zaĹoĹźenia klasy WK2 ma od siedmiu do jedenastu okuÄ. Zazwyczaj sÄ
to zaczepy bolcowe lub grzybkowe. Od pewnego czasu na rynku dostÄpne sÄ
równieĹź okucia o specjalnej, doĹÄ skomplikowanej konstrukcji - oprócz normalnych manipulacji, jak otwieranie czy zamykanie, umoĹźliwiajÄ
odsuniÄcie caĹego skrzydĹa od oĹcieĹźnicy na kilka milimetrów. Takie okno moĹźna nazwaÄ rozszczelnionym, co przydaje siÄ podczas dĹuĹźszej nieobecnoĹci w domu. Okno, dziÄki zaczepom montowanym w ramie, pomimo "otwarcia" pozostaje odporne na wĹamanie. Rozszczelnienie okna nie jest równieĹź widoczne z zewnÄ
trz.
Okucia w klasie WK2 muszÄ
wzmacniaÄ wszystkie naroĹźniki okna w dwóch punktach oraz Ĺrodkowe punkty profilu skrzydĹa. Klamka z kluczem jest podobna do stosowanej w klasie WK1, a dodatkowo ma zainstalowany system zapadek uniemoĹźliwiajÄ
cy manipulowanie z zewnÄ
trz. Zabezpiecza to w pewnym stopniu przed próbami wĹamania metodÄ
stosowanÄ
przez zaawansowanych zĹodziei, która polega na przesuniÄciu elementów ryglujÄ
cych okucia, co umoĹźliwia uchylenie okna na tyle, by spróbowaÄ przekrÄciÄ klamkÄ na tzw. pÄtelkÄ. Na rynku sÄ
równieĹź dostÄpne klamki z mechanizmem akustycznym, wydajÄ
ce charakterystyczne dĹşwiÄki podczas prób manipulowania nimi w sposób inny, jak podczas normalnego uĹźywania. Aby dodatkowo zabezpieczyÄ duĹźe okna lub np. drzwi na balkon moĹźna wyposaĹźyÄ je w rygle hakowe, przypominajÄ
ce zamki do drzwi wejĹciowych. Haki kotwiczÄ
siÄ w zaczepach przymocowanych do oĹcieĹźnicy, skutecznie uniemoĹźliwiajÄ
c otwarcie okna z zewnÄ
trz.
Zabezpieczenia klasy WK3
Klasa zabezpieczenia WK3 zakĹada, Ĺźe okno nie da siÄ sforsowaÄ przy uĹźyciu siĹy i Ĺomu przez co najmniej 5 minut. Aby to osiÄ gnÄ Ä, trzeba stosowaÄ najlepsze rygle i rozmieszczaÄ je bardzo gÄsto - we wszystkich naroĹźnikach po dwa lub w wiÄkszych oknach cztery i na kaĹźdym z boków profilu co najmniej po dwa. Okno klasy WK3 ma zatem minimum 16 punktów bezpiecznych. W tej klasie rzadko stosuje siÄ proste okucia jednobolcowe czy grzybkowe. NajczÄĹciej skĹadajÄ siÄ z kilku rygli dziaĹajÄ cych w skomplikowanych mechanizmach samozatrzaskowych. Na rynku istnieje kilkanaĹcie autorskich rozwiÄ zaĹ tego typu. Aby wzmocniÄ ochronÄ okna klasy WK3, warto równieĹź zastosowaÄ mechanizm przeciwbieĹźnego zamkniÄcia Ĺrodkowego, skĹadajÄ cy siÄ z dwóch grzybkowych rolek ryglujÄ cych. Rolki zakotwiczone sÄ po obu stronach zaczepu antywĹamaniowego, zamontowanego na oĹcieĹźnicy i dziaĹajÄ na zasadzie siĹy przeciwstawnej - podczas próby podwaĹźenia jednej rolki, druga zaciska siÄ w zaczepie z dokĹadnie takÄ siĹÄ , jaka dziaĹa na rolkÄ wywaĹźanÄ
Szyby antywĹamaniowe
WedĹug policyjnych statystyk zĹodzieje najczÄĹciej wĹamujÄ siÄ do mieszkaĹ przez okna. Dobrze wyszkolonemu "fachowcowi" sforsowanie zwykĹego skrzydĹa okiennego zajmuje przeciÄtnie ok. 10 sekund.
Aby zabezpieczyÄ siÄ przed wizytÄ intruza, moĹźna zastosowaÄ szyby antywĹamaniowe. Nie zagwarantujÄ , Ĺźe wĹamywacz nie wejdzie do domu, jednak mogÄ znaczÄ co opóĹşniÄ jego dziaĹania, a to, zdaniem ekspertów, podstawa walki ze zĹodziejami, bo daje czas na interwencjÄ.
Szyby antywĹamaniowe sÄ
wykonane z minimum dwóch tafli szkĹa o gruboĹci 4 mm i kilku warstw folii PVB (PVB to skrót od angielskiej nazwy tworzywa sztucznego poli-winylo-butyralu) lub Ĺźywicy. SÄ
droĹźsze od zwykĹych szyb o ok. 40%. Warto jednak zdawaÄ sobie sprawÄ, Ĺźe zastosowanie samych szyb antywĹamaniowych nie zwiÄksza znaczÄ
co poziomu bezpieczeĹstwa. ZĹodzieje rzadko bowiem wybijajÄ
okna, gdyĹź powoduje to zbyt duĹźo haĹasu. Szyby powinny byÄ zatem jedynie elementem caĹego systemu antywĹamaniowego, którego równie istotnymi czÄĹciami sÄ
klamki zamykane na klucz i antywĹamaniowe okucia utrudniajÄ
ce wywaĹźenie caĹego skrzydĹa okiennego, co jest najczÄstszÄ
metodÄ
stosowanÄ
przez zĹodziei.
Szyby które siÄ nie tĹukÄ
Szyby antywĹamaniowe z pozoru wyglÄ
dajÄ
, jak zwyczajna szyba. Diametralnie róĹźniÄ
siÄ jednak konstrukcjÄ
. SÄ
wykonywane w technologii podobnej, co bezodpryskowe szyby kuloodporne, w istocie bÄdÄ
ce szybami antywĹamaniowymi najwyĹźszej klasy wzmocnionymi dodatkowo np. warstwami wĹókien poliwÄglanowych. Tafle szkĹa w szybach antywĹamaniowych sÄ
nieco grubsze od standardowego i dodatkowo przedzielone warstwami folii PVB lub sklejone wytrzymaĹÄ
, syntetycznÄ
ĹźywicÄ
. Taka konstrukcja sprawia, Ĺźe w przypadku rozbicia szyba nie rozpryskuje siÄ na fragmenty - kruszy siÄ, ale caĹy czas pozostaje na swoim miejscu. Szyby antywĹamaniowe podzielono na cztery klasy w zaleĹźnoĹci od stopnia trudnoĹci ich sforsowania - najmniej wytrzymaĹe sÄ
szyby klasy P1, bÄdÄ
ce bardziej konstrukcjami bezpiecznymi (antyrozpryskowymi), jak antywĹamaniowymi. Szyby klasy P4 sÄ
w stanie wytrzymaÄ uderzenie piÄciokilogramowym mĹotem. W domach jednorodzinnych i mieszkaniach najczÄĹciej stosuje siÄ szyby klasy P3 i P4, gdyĹź wiÄkszoĹÄ towarzystw ubezpieczeniowych oferuje 5-10% zniĹźki skĹadki ubezpieczenia po ich zamontowaniu.
Same szyby nie wystarczÄ
Sama szyba antywĹamaniowa nie zabezpieczy mieszkania przed zĹodziejem. Zastosowanie nawet szyb klasy P4 nic nie da, jeĹli nie bÄdzie szĹo w parze z zamontowaniem klamek i okuÄ antywĹamaniowych klasy minimum WK1. WskaĹşnik WK wskazuje na "odpornoĹÄ" przed intruzami caĹoĹci skrzydĹa okiennego, wyznaczajÄ
c czas potrzebny na sforsowanie jego konstrukcji - nie ma bowiem okna, którego nie moĹźna wywaĹźyÄ. Na rynku dostÄpne sÄ
trzy klasy rozwiÄ
zaĹ: WK1, WK2 i WK3.
Klasa WK1 - okno nie do sforsowania bez zastosowania narzÄdzi (wyĹÄ
cznie przy uĹźyciu siĹy miÄĹni).
Klasa WK2 - okno, którego nie moĹźna pokonaÄ przez 3 minuty przy uĹźyciu prostych narzÄdzi (wkrÄtak, kombinerki itp.).
Klasa WK3 - okno, którego nie moĹźna wywaĹźyÄ metalowym Ĺomem przez co najmniej 5 minut.
UzupeĹnieniem szyb antywĹamaniowych powinny byÄ zatem przynajmniej najprostsze okucia antywywaĹźeniowe w postaci rolek lub trzpieni grzybkowych umieszczonych na skrzydle okiennym. Okucia tego typu, po zamkniÄciu ryglujÄ
siÄ w zaczepach zamocowanych na oĹcieĹźnicy tworzÄ
c tzw. punkty bezpieczne. Im wiÄcej punktów bezpiecznych na obwodzie okna, tym trudniej wywaĹźyÄ skrzydĹo. PodstawowÄ
ochronÄ daje zamontowanie okuÄ w dolnym i górnym naroĹźniku okna, w zawiasie dolnym i w Ĺrodkowej czÄĹci dolnego profilu skrzydĹa. ZĹodzieje najczÄĹciej wywaĹźajÄ
okna od strony klamki, gdyĹź w tym miejscu opór jest najmniejszy. Dlatego zamiast zwykĹej klamki w podstawowej wersji okna antywĹamaniowego naleĹźy zamontowaÄ klamkÄ zamykanÄ
na klucz - bez klucza nie moĹźna jej przekrÄciÄ. Klamka powinna byÄ równieĹź wyposaĹźona we wkĹadkÄ z hartowanej stali blokujÄ
cÄ
moĹźliwoĹÄ rozwiercenia jej od zewnÄ
trz.
Folia na szkle
Szyby antywĹamaniowe moĹźna osadzaÄ we wszystkich nowych oknach spotykanych na rynku - drewnianych, aluminiowych, stalowych, PVC. DecydujÄ c siÄ na szyby chroniÄ ce przed zĹodziejami, warto równoczeĹnie zainwestowaÄ w skrzydĹo fabrycznie wyposaĹźone w przeciwwywaĹźeniowe okucia i inne przeszkody dla zĹodziei. PamiÄtajmy - kupowanie drogich szyb nie do zbicia, bez odpowiednio wyposaĹźonego i zabezpieczonego skrzydĹa okiennego nie ma wiÄkszego sensu. Osadzenie szyb antywĹamaniowych jest równieĹź moĹźliwe w starych oknach, z wyjÄ tkiem skrzydeĹ skrzynkowych najstarszego typu. DecydujÄ c siÄ na taki krok, trzeba pamiÄtaÄ o dokĹadnym dopasowaniu gruboĹci szyby do gruboĹci ramy okna (zespolone szyby antywĹamaniowe sÄ grubsze od zwykĹego szkĹa). Ponadto, aby zabezpieczyÄ przed wybiciem standardowÄ szybÄ, moĹźna nakleiÄ na niej - najlepiej obustronnie - foliÄ PVB. Nie zapobiegnie to wprawdzie wywaĹźeniu okna, jednak w niewielkim stopniu podniesie poziom bezpieczeĹstwa. Aby folia speĹniĹa swoje zadanie musi byÄ naklejona na caĹej powierzchni szyby - równieĹź pod ramÄ . Do przyklejania folii szybÄ trzeba zatem z okna wymontowaÄ.